Slechts twaalf vrachtwagens konden de afgelopen 2,5 maand voedsel en water bedelen in Noord-Gaza

Oxfam en andere internationale humanitaire organisaties worden voortdurend verhinderd om levensreddende hulp te leveren in het gouvernement Noord-Gaza sinds 6 oktober, toen Israël zijn militaire beleg van Jabalia, Beit Lahia en Beit Hanoun opvoerde.

Duizenden mensen zijn naar schatting nog steeds afgesneden, maar omdat de toegang voor humanitaire hulp is geblokkeerd, is het onmogelijk om exacte aantallen te weten. Begin december kregen humanitaire organisaties in Gaza telefoontjes van mensen die vastzaten in hun huizen en schuilplaatsen waar geen voedsel en water meer was.

Vanaf 6 oktober heeft Israël slechts 34 VN-vrachtwagens met voedsel en water toegelaten tot het gouvernement Noord-Gaza. Een konvooi van 11 vrachtwagens werd vorige maand in eerste instantie opgehouden op de wachtplaats van het Israëlische leger in Jabalia, waar een deel van het voedsel door uitgehongerde burgers werd meegenomen. Nadat ze groen licht hadden gekregen om door te gaan naar hun bestemming, werden de vrachtwagens verderop opnieuw tegengehouden bij een militaire controlepost. Soldaten dwongen de chauffeurs om de hulp uit te laden in een gemilitariseerde zone, waar wanhopige burgers geen toegang toe hadden.

De week daarop liet Israël nog eens 14 vrachtwagens toe. Door de vertraagde definitieve toestemming van de Israëlische autoriteiten konden slechts drie vrachtwagens het land binnen. Ze vervoerden kant-en-klare rantsoenen, tarwemeel en water en bereikten de beoogde bestemming van de Mahdia al-Shawa school in Beit Hanoun, waar ontheemde families onderdak vonden. Terwijl de hulp werd uitgedeeld, werd de school binnen enkele uren beschoten door soldaten en quadcopters en kregen de mensen het bevel om te vertrekken. De volgende dag keerde het Israëlische leger terug en beschoot de school, waarbij de gebouwen in brand werden gestoken.

Op 20 december gaf Israël eindelijk toestemming aan nog eens 9 VN-vrachtwagens om voedsel en water af te leveren bij een hulppunt in Beit Hanoun, waar burgers die onderdak zochten in scholen het konden ophalen. De mensen zeiden dat ze nauwelijks konden overleven en zo weinig te eten hadden dat ze bladeren aten.

Hongersnood

Vorige maand waarschuwde de Integrated Food Security Phase Classification (IPC) dat er hoogstwaarschijnlijk al hongersnood is in het Noorden en dat het risico op hongersnood in heel Gaza blijft bestaan. Mensen worden tot onvoorstelbare, wanhopige maatregelen gedwongen om te overleven. Kinderen en vrouwen zoeken met blote handen en vaak blootsvoets door stapels afval naar etensresten, riskeren ziektes en verwondingen door scherp metaal en worden blootgesteld aan de dreiging van niet-geëxplodeerde bommen. Gaza heeft nu het hoogste aantal geamputeerde kinderen ter wereld, met een gedecimeerd gezondheidszorgsysteem en weinig essentiële voorraden, waaronder anesthesie.

Sally Abi-Khalil, directeur Midden-Oosten en Noord-Afrika van Oxfam, zei:

“De situatie in Gaza is apocalyptisch en mensen zitten in de val, niet in staat om enige vorm van veiligheid te vinden. De absolute wanhoop van het gebrek aan voedsel of onderdak voor je gezin in de bijtende kou van de winter. Het is afschuwelijk dat ondanks het feit dat het internationaal recht zo openlijk wordt geschonden door Israël en honger meedogenloos wordt gebruikt als oorlogswapen, de wereldleiders niets blijven doen.

Gaza is op grote schaal verwoest en de hele bevolking lijdt. De publieke sector is ingestort en het humanitaire systeem ligt op zijn knieën. We doen een beroep op de hele internationale gemeenschap - stop hiermee, nu. Jullie hebben de diplomatieke en economische hefbomen om Israël te laten stoppen. Elke dag die voorbijgaat zonder staakt-het-vuren is een doodvonnis voor nog eens honderden burgers.”

De voortdurende beschietingen gaan ook door in het Noorden - de Palestijnse Civiele Verdediging (PCD) schat dat er sinds de belegering meer dan 2700 mensen zijn gedood in het gouvernement Noord-Gaza. De helft van de doden zijn niet geborgen en meer dan 10.000 mensen zijn gewond.

Ongeveer 130.000 mensen zijn nu gedwongen ontheemd uit het gouvernement van Noord-Gaza, waarvan 70 procent - 91.000 - vrouwen en meisjes zijn, die proberen te overleven in verlaten gebouwen en overvolle onderkomens in Gaza Stad. De massale verplaatsing van mensen heeft de hulpbronnen nog meer onder druk gezet en de hulpverlening in de toch al erbarmelijke omstandigheden nog moeilijker gemaakt.

In heel Gaza wordt hulp nog steeds geblokkeerd, opzettelijk belemmerd en doelwit van het Israëlische leger. De grensovergangen functioneren nauwelijks, alleen Erez West (Zikim) werkt met enige regelmaat. Oxfam-medewerkers zeiden deze week dat de humanitaire toegang overal op een historisch dieptepunt is beland. Winterweer zal naar verwachting meer dan 1,6 miljoen mensen treffen die in geïmproviseerde onderkomens leven, waaronder een half miljoen in overstromingsgevoelige gebieden. De VN meldde dat tot nu toe slechts 23 procent van de ontheemden in de Gazastrook hulp heeft gekregen tegen regen en kou, waardoor meer dan 900.000 mensen het risico lopen om te worden blootgesteld aan de kou.

Mensen hebben Oxfam verteld over hun pogingen om met hun gezin te overleven te midden van verlammende honger. Een man die vorige week met zijn gezin noodgedwongen moest evacueren uit het Al-Maghazi vluchtelingenkamp in het centrum van Gaza zei: “Volwassenen vertellen kinderen dat ze niet mogen spelen zodat ze niet duizelig worden. Eén pak koekjes is alles wat we hebben voor 15 kleinkinderen. We hebben onderdak nodig, maar een eenvoudig plastic dekzeil kost 180 dollar en we hebben er minstens vijf nodig om een basistent te maken. Er is geen licht of elektriciteit. We doen alles wat we kunnen, maar het is niet genoeg.”

Een tomaat of één ei

Door de stijgende voedselprijzen en de schaarste in Gaza zijn mensen niet langer in staat om voedsel per kilo te kopen, maar kunnen ze bijvoorbeeld slechts één tomaat of groene paprika voor heel hun gezin kopen. Een Oxfam-medewerker beschreef hoe de hele familie in Deir al-Balah op zoek ging naar één ei om een familielid met een botbreuk van calcium te voorzien. Het ei kostte bijna 6 dollar. Slechts vijf van de negentien bakkerijen zijn operationeel en veel mensen riskeren hun leven in overvolle rijen, soms al vanaf 3 uur 's ochtends, alleen maar om basisvoorraden te bemachtigen.

Oxfam eist een onmiddellijk, onvoorwaardelijk en permanent staakt-het-vuren en de vrijlating van alle gijzelaars en onrechtmatig vastgehouden Palestijnen. Er moet een ongehinderde toegang komen voor alle levensreddende hulp tot de Gazastrook, inclusief het gouvernement Noord-Gaza. Hierbij moeten burgers beschermd worden. Palestijnen moeten de vrijheid krijgen om naar huis te gaan, ze opnieuw op te bouwen en in vrede en waardigheid te leven, zonder bezetting of blokkade.

Noot voor de redactie

Let op: in de oorspronkelijke versie van dit bericht stond dat slechts drie VN-trucks erin slaagden voedsel en water te verdelen in het gouvernement Noord-Gaza, wat correct was toen het bericht op 19 december uitkwam, onder embargo voor 23 december. Op 21 december kreeg Oxfam te horen dat er op vrijdag 20 december nog eens negen VN-vrachtwagens met voedsel en water waren toegelaten. Voor zaterdag 21 en zondag 22 waren er geen gepland. Hoewel 12 vrachtwagens met voedsel en water in 2,5 maand nog steeds volstrekt onvoldoende zijn, hebben we voor de nauwkeurigheid de kop aangepast en dit detail in het bericht opgenomen.

Het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden van de Verenigde Naties (OCHA) heeft bevestigd dat de VN en haar partners tussen 6 oktober en 16 december 2024 137 missies naar Noord-Gaza hebben geprobeerd. Meer dan 90 procent - 124 - werd zonder meer geweigerd. Twee werden goedgekeurd: het VN Wereldvoedselprogramma (WFP) konvooi van 11 vrachtwagens met voedsel en water op 7 november en het WFP konvooi van 14 vrachtwagens - waarvan er slechts drie naar binnen konden - op 11 november. De andere 11, allemaal medische missies naar het Kamal Adwan ziekenhuis, werden goedgekeurd, maar één kon het ziekenhuis niet bereiken vanwege militaire activiteit en de rest had allemaal te maken met obstakels onderweg. 

De Mahdia al-Shawa school werd op 12 november door het Israëlische leger beschoten.

Catherine De Bock, humanitair beleidsmedewerker voor Oxfam is beschikbaar voor verdere toelichting.